Natuurlijke achtergrondconcentratie

Asbest is een natuurlijke grondstof. In Nederland werd het tot 1993 veelvuldig in toepassingen verwerkt, in sommige landen gebeurt dit nog steeds. Het is dus ook logisch dat er altijd een natuurlijke achtergrondconcentratie aan asbestvezels aanwezig is, met name door de toepassingen die in aanraking komen met de buitenlucht. Deze concentratie is in Nederland echter bijna te verwaarlozen. Dit betekent dat de kans op negatieve effecten voor de volksgezondheid en het milieu klein is.

Directe blootstelling

De risico’s worden groter naarmate u langer aan hogere concentraties asbest en asbesthoudende materialen blootgesteld bent. Dit kan bijvoorbeeld door het bewerken, verwerken of verwijderen van asbest of een asbesthoudend product. Het lastige is dat mensen niet meteen merken dat ze aan asbest blootgesteld zijn. Ze worden ook niet direct ziek of misselijk en het begint niet met jeuk of uitslag. Het kan tien, maar ook veertig jaar duren voordat iemand klachten krijgt.

Asbest inademen

Een asbestvezel kan in het lichaam komen via eten, drinken, via de huid en via de ademhaling. In veruit de meeste gevallen gebeurt dit via de ademhaling. Dat is ook meteen het meest schadelijk. Met name kleine vezels kunnen diep doordringen in de longen. Wanneer een relatief grote asbestvezel wordt ingeademd, kán deze door het natuurlijke afweersysteem worden tegen gehouden. Soms gebeurt dit niet en is het lichaam niet in staat om deze op een natuurlijke manier af te breken. De vezel is dan te klein om door de trilharen te worden weggesleept en te groot om te worden ingekapseld. In dat geval kan de vezel diep in de longen doordringen en schade aanrichten.

Asbestziekten

Er zijn verschillende asbestziekten: asbestose, pleurale plaques, asbestgerelateerde longkanker en mesothelioom.

Asbestose (stoflong)

Asbestose is een longaandoening die ontstaat door het inademen van een grote hoeveelheid asbeststof. De symptomen zijn onder andere kortademigheid en een droge en pijnlijke kuch. Vaak gaat dit samen met pijn aan de borst. Asbestose is progressief en onomkeerbaar. Er bestaat geen behandeling voor.

Pleurale plaques

Pleurale plaques zijn goedaardige verdikkingen aan de buitenzijde van de longen. De verdikkingen worden veroorzaakt door asbestvezels die tot in het longvlies doordringen. Pleurale plaques komt vaak voor, maar heeft geen invloed op de gezondheid. Het is een teken van asbestblootstelling, maar geen voorbode van andere asbestaandoeningen. De symptomen voor deze ziekte zijn niet gemakkelijk vast te stellen. De verdikkingen hebben directe invloed op de flexibiliteit van de longen, waardoor de ademhaling op de lange termijn moeilijker gaat. Pleurale plaques is geen kanker. In principe kunnen patiënten er oud mee worden.

Asbestgerelateerde longkanker

De oorzaak van longkanker is divers. Wel staat vast dat vaak langdurige blootstelling aan asbestvezels van invloed is op het ontstaan van longkanker. De asbestvezels beschadigen het longweefsel en de longcellen waardoor er kwaadaardige tumoren kunnen ontstaan. De cellen kunnen zelfs zo beschadigd raken dat patiënten gevoeliger zijn voor andere kankerverwekkende stoffen. Over het algemeen kan gesteld worden dat de ziekte zich tussen de tien en twintig jaar na blootstelling aan asbestvezels openbaart. Mensen met longkanker hebben meestal lange tijd weinig opvallende klachten. Hoe eerder longkanker wordt ontdekt, hoe beter het te behandelen is.

Mesothelioom

Mesothelioom staat ook bekend als longvlieskanker of borstvlieskanker. Het is een specifieke longtumor die wordt veroorzaakt door het inademen van asbest. De vezels nestelen zich in de longvliezen. Ze hebben invloed op de overige cellen waardoor deze in kwaadaardige tumorcellen veranderen. Tussen de blootstelling aan asbest en het ontstaan van mesothelioom zit meestal een periode van twintig jaar. Voor mesothelioom bestaat geen genezende behandeling.

Joost

Werknemers in de installatie- en isolatiebranche lopen kans tijdens hun werk in aanraking te komen met de kankerverwekkende stof asbest. In deze film volgen we het leven van monteur Joost, die op een dag tijdens zijn werk ongemerkt schadelijke asbestvezels inademt. De film maakt de gevolgen van blootstelling aan asbest op indringende wijze duidelijk en nodigt de kijker uit bij zichzelf te rade te gaan wat hij of zij kan doen om collega’s van Joost, die dagelijks in een omgeving werken waar asbest kan vrijkomen, te beschermen.
Bron: Inspectie SZW

Veiligheids- en gezondheidsrisico’s moeten altijd voorkomen worden.
Neem voor onderzoek en advies over asbest contact met ons op, tel. 088-2146600.